Bazıları Renzo Piano gibi yıldız mimarlar tarafından tasarlanırken, bazıları ise asırlar öncesinde yaşamış insanlar tarafından tasarlandı. Ortak özellikleri ise nefes kesen(!) bir güzelliğe sahip olmaları…
Şüphesiz ki merdivenler insanoğlunun ilk mimari icatlarından birisidir. Bütün kültür ve coğrafyalarda çok çeşitli merdiven örneklerine rastlamak mümkündür. Tarihin en eski merdiven örneğine M.Ö. 10000 yıllarında Şanlıurfa yakınlarında, Göbekli Tepe’de rastlanmıştır. İlk icat edilişinden bu yana merdivenler, popülerliğini hiç yitirmeden kullanılmaya devam etmektedir.
Merdivenler fonksiyonlarının ötesinde, yapının ihtişamı ve sahibinin statüsü hakkında bilgi verdiklerinden dolayı da tarih boyunca önemli olmuşlardır. Bu nedenle, Avrupa’daki krallık sarayları ve devlet binalarında bulunan merdivenler çok daha büyük ve görkemlidir. En güzel ve en ihtişamlı örneklerine kamusal alanlarda rastlayabileceğimiz merdivenler, her türlü teknolojik ve yapısal yeniliğe rağmen günümüzde öneminden hiç bir şey kaybetmemiştir.
Asansörlerin merdivenlerden çok daha hızlı ve pratik olduğu tartışılmaz. Ancak merdivenler, içinde bulunduğumuz alanı farklı perspektiflerden algılayabilmemizi sağlar. Hatta bazı merdivenler vardır ki, sırf o mükemmel manzaradan kopmamak için yüzlerce basamak çıkmaya razı oluruz. Kolombiya’daki 10 milyon ton ağırlığındaki El Peñol kayasına oyulmuş 740 basamaklı merdivenden ve güney Hollanda’daki suya gömülü Moses köprüsü merdiveni gibi.
Aşağıda asırlar boyunca inşa edilmiş, dünyanın en harika merdiven örneklerini göreceksiniz.
Eğer yükseklik korkunuz yoksa tasarımları ile nefes kesen, dünyanın en güzel bu 16 merdivenini mutlaka seyahat planlarınıza eklemelisiniz.
İçindekiler
1. Vatikan Müzeleri, Roma, İtalya
Vatikan müzeleri içerisindeki, “Bramante Merdiveni” olarak bilinen iki merdiven, yapının en güzel bölümlerinden birisidir. Pio Clementin Müzesi’nin içerisinde yer alan merdivenlerden orijinal olanı 1505 yılında inşa edilmiştir. Diğer ünlü Bramante Merdiveni ise 1932 yılında, Guiseppe Momo tarafından, eski merdivenden esinlenilerek yapılmıştır. Merdivenden inen ve çıkanların birbiri ile karşılaşmaması için çift sarmallı olarak tasarlanan, salyangoz biçimindeki bu merdiven dünyanın en popüler merdivenlerinden birisidir.
2. Patagonya, Şili ve Arjantin
Bu ahşap merdiven basamakları, Patagonya’nın vahşi doğasını keşfetmek isteyen gezginler için özel olarak tasarlanmıştır. Güney Amerika’nın en ucunda yer alan Patagonya, dünyanın en çarpıcı doğal güzelliklerine sahip yerlerinden birisidir. Eğer o taraflara yolunuz düşerse, bu harika doğayı ve merdivenlerini mutlaka görmelisiniz.
3. Dongdaemun Design Plaza, Seul, Güney Kore
Seul’da bulunan Dongdaemun Design Plaza’ya ait bu sıra dışı merdivenler, Güney Koreli mimarlık ofisi Samoo ile birlikte, ünlü mimar Zaha Hadid tarafından tasarlanmıştır.
4. Heaven’s Gate Mountain, Zhangjiajie, Çin
Çin’in güneyindeki Tianmen Dağı Ulusal Parkı’nda yer alan Heaven’s Gate Mountain (Cennet Kapısı Dağı) üzerinde, ziyaretçilerin dağa çıkabilmesi için bir merdiven yolu bulunur. Merdivenin en tepesi, dağ üzerindeki 431 metre uzunluğundaki doğal bir deliğe uzanmaktadır. Ziyaretçiler bu uzun merdiveni sonuna kadar çıkmayı başardıklarında, olağanüstü bir manzara ile karşılaşırlar.
5. Chand Baori, Abhaneri, Hindistan
M.S. 800 – M.S. 900 yılları arasında inşa edilen Chand Baori, Hindistan’ın Rajasthan eyaletindeki Abhaneri köyünde yer alan, en eski ve ilginç yapılardan biridir. 33 metre derinliğindeki bu yapı, dünyanın en derin su kuyusudur. 13 katlı kuyu, yağmur sularını toplayarak bölgedeki su ihtiyacını karşılamak amacıyla inşa edilmiştir. Yaklaşık olarak 3500 basamaktan oluşan merdiven, köy halkının su seviyesine rahat erişebilmesini sağlamaktadır.
6. Santorini Merdivenleri, Yunanistan
Santorini, Ege Denizi’nin ortasında bulunan bir yunan adasıdır. Bu küçük ada, nefes kesen manzaraları ve beyaza boyalı evleri ile tanınır. Dik bir yamaç üzerinde yer alan bu evlere ulaşım, harika manzaralara sahip merdivenler aracılığıyla sağlanmaktadır.
7. Würzburg Residence, Würzburg, Almanya
18. yüzyılın ortalarında inşa edilen, Almanya’nın güneyinde yer alan rezidans Würzburg, barok mimarinin en iyi örneklerinden bir tanesidir. 670 m2 alanı ile dünyanın en büyük freskine sahiptir. Farklı kıtaları tasvir eden bu eserin altında, korkuluklarında küçük heykeller bulunan ihtişamlı bir merdiven bulunmaktadır.
8. Pompidou Merkezi, Paris, Fransa
1970’lerde ünlü mimar Renzo Piano tarafından tasarlanan, benzersiz mimarisiyle öne çıkan Pompidou Merkezi, Paris’in dördüncü bölgesinde yer almaktadır. Bina, Avrupa’nın en büyük modern sanat müzesi olan Musée National d’Art Moderne dahil olmak üzere çeşitli kültür ve sanat kurumlarına ev sahipliği yapmaktadır. Dış iskeleti açıkta bırakılmış olan binanın, sıra dışı merdivenleri, yapının caddeye bakan cephesi üzerinde yer alır. Binanın tasarımında sembolik olarak dört renk kullanılmıştır. Sarı renk binanın elektrik dolaşımını, yeşil renk su dolaşımını, mavi renk hava dolaşımını, kırmızı renk ise insan dolaşımını, yani merdivenler ve asansörleri göstermektedir.
9. El Peñon de Guatape, Medellin, Kolombiya
Medellin’in yaklaşık 40 kilometre doğusunda yer alan El Peñon de Guatape, bir kaya parçasının oluşturduğu, yedi bin metrekarelik, sembolik bir yapıdır. El Penol olarak da adlandırılan Guatape kayasının tepesindeki bu yer, Tahami halkı tarafından ibadet amacıyla kullanılmaktadır. Ziyaretçilerin zirveden bataklık manzarasını seyredebilmeleri için, kayanın içerisine oyulmuş 740 basamaklı bir merdiveni tırmanmaları gerekir.
10. Machu Picchu, Peru
Deniz seviyesinden yaklaşık 8000 metre yüksekliğindeki Machu Picchu, İnka medeniyetinin kalıntılarıdır. Ziyaretçilerin, İnkaların kurduğu bu dev kale şehri görebilmeleri için 3000 basamaklı merdiveni tırmanmaları gerekir. En güzel manzaralar ise her zaman olduğu gibi en zorlu tırmanışı gerektiren merdivenler üzerindedir. Dünyanın yedi harikasından biri olan bu sıra dışı yeri, kesinlikle seyahat planlarınıza eklemelisiniz.
11. Tiger & Turtle Magic Mountain, Duisburg, Almanya
Görünümü ile lunaparklardaki hız trenine benzeyen “Kaplan ve Kaplumbağa Sihirli Dağ” merdiveni, tüm yüzeyinde dolaşabilecek şekilde yapılmıştır. Alman sanatçılar Heike Mutter ve Ulrich Genth tarafından tasarlanan bu merdiven sistemi, işlevsel olmaktan ziyade heykel niteliğindedir. Yine de görünümüyle oldukça ilgi gören bu merdiven, ziyaretçileri için bir egzersiz ve Duisburg kırsalından geniş bir manzara sunar.
12. Sanxiantai, Tayvan
Tayvan’ın uzak doğu kıyısında, Pasifik Okyanusu üzerinde bir dizi ada bulunmaktadır. Sanxiantai Adası’na yürüyerek gitmek isteyenler için, kıyıdan adaya uzanan 8 kemerli, güzel bir köprü vardır. Eğer macerayı seviyorsanız, adanın tepesine kadar tırmanarak, eşsiz Pasifik Okyanusu manzarasının tadını çıkarabilirsiniz.
13. Moses Köprüsü, Halsteren, Hollanda
Genellikle suyun üzerinde görmeye alıştığımız, bu kez suyun içine gömülü olan bu sıra dışı köprü, su yüzeyini ikiye ayırarak ziyaretçilerin ıslanmadan karşıya geçmelerini sağlamaktadır. Su geçirmeyen ahşap malzemeden inşa edilen köprü, ilk bakışta basit görünebilir. Ancak, RO&AD mimarlık firmaları tarafından tasarlanan köprü yüksek teknolojiye sahiptir. Köprünün her iki tarafında bulunan ayarlanabilir barajlar, su yüksekliğinin kontrol edilmesini sağlamaktadır.
14. Münih, Almanya
KPMG isimli denetim firmasının ofis binalarının ortasındaki avluda, heykelsi bir merdiven yer almaktadır. Bu sonsuz merdiven sanatçı Olafur Eliasson tarafından tasarlanmıştır.
15. Taihang Dağları, Linzhou, Çin
Çin’de Taihang Dağları’nın yanında, 300 metre uzunluğunda sarmal bir merdiven göğe doğru uzanmaktadır. Bu zorlu merdivenin kullanımı için bazı sağlık prosedürleri ve 60 yaş sınırı bulunmaktadır.
